Balkan Savaşları

---

Balkan Savaşları (1912-1913)

Genel Bakış

Balkan Savaşları, Osmanlı İmparatorluğu ile Balkan devletleri arasında yaşanan iki ayrı savaşı kapsar. Bu savaşlar, Osmanlı’nın Balkanlar’daki topraklarının büyük kısmını kaybetmesine yol açmıştır.

Birinci Balkan Savaşı (8 Ekim 1912 – 30 Mayıs 1913)

• Taraflar:
• Balkan İttifakı: Bulgaristan, Sırbistan, Karadağ, Yunanistan
• Osmanlı İmparatorluğu

Sebepleri:

• Osmanlı’nın Balkanlardaki zayıflığı ve merkezi otoritenin güç kaybetmesi
• Balkan devletlerinin milliyetçilik akımlarının etkisiyle bağımsızlık arayışı
• Rusya’nın Balkan devletlerini Osmanlı’ya karşı desteklemesi

Gelişmeler:

• Balkan ittifakı, Osmanlı’ya karşı saldırıya geçti ve kısa sürede Osmanlı’nın Trakya ve Makedonya’daki topraklarını ele geçirdi.
• Edirne, Yanya ve Selanik gibi önemli şehirler kaybedildi.

Sonuçlar:

• Londra Antlaşması (30 Mayıs 1913) ile Osmanlı, Midye-Enez hattının batısındaki toprakları kaybetti.
• Arnavutluk bağımsızlığını ilan etti.
• Osmanlı Rumeli topraklarının büyük kısmını yitirdi.

---

İkinci Balkan Savaşı (29 Haziran – 10 Ağustos 1913)

• Sebep: Balkan İttifakı’nda yer alan devletler arasında toprak paylaşımı konusunda anlaşmazlık çıktı. Özellikle Bulgaristan, Makedonya’daki payı yeterli bulmadı.
• Taraflar:
• Bulgaristan (tek başına)
• Yunanistan, Sırbistan, Karadağ (eski ittifak), Romanya ve Osmanlı İmparatorluğu

Gelişmeler:

• Bulgaristan, Makedonya bölgesine saldırdı ancak eski müttefikleri ve Romanya karşısında büyük yenilgiye uğradı.
• Osmanlı, bu kargaşadan yararlanarak Edirne ve Kırklareli’yi geri aldı.

Sonuç:

• Bükreş Antlaşması (10 Ağustos 1913) ile Bulgaristan büyük toprak kayıplarına uğradı.
• İstanbul Antlaşması (1913) ile Osmanlı, Edirne ve Kırklareli’yi geri aldı ancak Balkanlar’da etkisi sona erdi.

---

Balkan Savaşlarının Sonuçları:

1. Osmanlı İmparatorluğu’nun Avrupa’daki etkisi sona erdi.
2. Arnavutluk bağımsız bir devlet oldu.
3. Balkanlar’da sınırlar yeniden şekillendi ve bu durum bölgede daha büyük gerginliklere zemin hazırladı.
4. Osmanlı’daki Balkan göçleri ve kayıplar toplumsal huzursuzluk yarattı.
5. I. Dünya Savaşı’na giden süreci hızlandırdı, çünkü Balkan devletleri arasında devam eden düşmanlıklar ve Osmanlı’nın zayıflaması, büyük devletler arası rekabeti körükledi.

---

Elbette! İşte Balkan Savaşları hakkında daha ayrıntılı bilgiler:

---

I. Balkan Savaşı (1912-1913)

Savaşın Nedenleri

1. Osmanlı’nın Zayıflaması:

• Osmanlı, 19. yüzyılda birçok cephede savaştı (Rusya, Avusturya vb.) ve Balkan topraklarında kontrolü giderek azaldı.
• Balkanlar’daki azınlıklar (Sırplar, Bulgarlar, Yunanlar) milliyetçilik akımlarıyla bağımsızlık istemeye başladı.
• 1908’deki II. Meşrutiyet sonrasında Osmanlı ordusunda reform çabaları olsa da Balkanlarda zayıflayan merkezi otorite toparlanamadı.

1. Rusya’nın Balkan Politikası:

• Rusya, Balkan halklarını Osmanlı’ya karşı kışkırtarak bu devletlerin bağımsızlık kazanmasını destekledi.
• Panslavizm politikası çerçevesinde, Sırbistan ve Bulgaristan’ın güçlenmesini sağlamak amacıyla Osmanlı’ya baskı yaptı.

1. Balkan Devletleri Arasındaki İttifak:

• Sırbistan, Bulgaristan, Karadağ ve Yunanistan arasında Osmanlı’ya karşı bir ittifak kuruldu (Balkan İttifakı). Bu devletler, Osmanlı’nın Balkanlardaki son topraklarını ele geçirmek istiyordu.

Savaşın Gelişimi

• 8 Ekim 1912: Karadağ, Osmanlı’ya savaş açtı. Ardından Bulgaristan, Sırbistan ve Yunanistan da savaşa katıldı.
• Osmanlı ordusu iki cephede savaşmak zorunda kaldı:

1. Doğu Cephesi: Trakya’da Osmanlı kuvvetleri, Bulgaristan ordusu karşısında başarısız oldu. Kırklareli ve Edirne, Bulgarlar tarafından ele geçirildi.
2. Batı Cephesi: Makedonya’da Osmanlı ordusu, Yunan ve Sırp kuvvetleri karşısında ağır yenilgiler aldı. Selanik, Yunanlara; Manastır ise Sırplara geçti.

• Osmanlı ordusunun zayıf organizasyonu, kötü ikmal hatları ve yerel isyanlarla baş edememesi, kısa sürede büyük toprak kayıplarına yol açtı.
• Edirne’nin kaybı (1913): Edirne’nin düşmesi, Osmanlı için büyük moral kaybına neden oldu.

---

Londra Antlaşması (30 Mayıs 1913)

• Osmanlı, Midye-Enez hattının batısındaki tüm toprakları Balkan devletlerine bırakmak zorunda kaldı.
• Arnavutluk bağımsız oldu.
• Selanik, Yunanistan’a; Makedonya’nın büyük bölümü Sırbistan ve Bulgaristan’a verildi.

---

II. Balkan Savaşı (1913)

Savaşın Nedenleri

• Birinci Balkan Savaşı’nın galipleri, Osmanlı’dan aldıkları toprakları paylaşırken anlaşmazlığa düştü. Özellikle Bulgaristan, Makedonya üzerindeki payından memnun değildi.
• Bulgaristan, Yunanistan ve Sırbistan’ın Makedonya bölgesine yerleşmesini engellemek için harekete geçti.

---

Savaşın Gelişimi

• 29 Haziran 1913: Bulgaristan, eski müttefikleri Sırbistan ve Yunanistan’a saldırdı. Ancak Romanya ve Osmanlı İmparatorluğu da Bulgaristan’a karşı savaş açtı.
• Bulgaristan iki cephede birden savaştığı için zayıf düştü.
• Osmanlı, bu fırsattan yararlanarak Edirne ve Kırklareli’yi geri aldı.

---

Bükreş Antlaşması (10 Ağustos 1913)

• Makedonya, Sırbistan ve Yunanistan arasında paylaşıldı.
• Bulgaristan, topraklarının bir kısmını Romanya’ya bırakmak zorunda kaldı.
• İstanbul Antlaşması (1913): Osmanlı ve Bulgaristan arasında yapıldı. Osmanlı, Edirne ve Kırklareli’yi geri aldı.

---

Balkan Savaşlarının Sonuçları

1. Osmanlı İmparatorluğu’nun Avrupa’daki varlığı büyük ölçüde sona erdi.

• Osmanlı, Balkanlar’daki topraklarının neredeyse tamamını kaybetti. Sadece Doğu Trakya bölgesinde varlığını sürdürebildi.

1. Balkanlarda milliyetçilik daha da güçlendi:

• Sırbistan, Yunanistan ve Bulgaristan’ın genişlemesi, bölgede daha büyük rekabetlere yol açtı.

1. Arnavutluk bağımsız bir devlet olarak ortaya çıktı.

• Osmanlı’nın Balkanlardan çekilmesiyle Arnavutluk, 1912’de bağımsızlık ilan etti.

1. Göçler ve toplumsal sorunlar:

• Balkan topraklarını kaybeden binlerce Müslüman ve Türk, Osmanlı’ya göç etmek zorunda kaldı. Bu durum Anadolu’da ekonomik ve sosyal sıkıntılara yol açtı.

1. I. Dünya Savaşı’na zemin hazırladı:

• Balkan devletleri arasında devam eden düşmanlıklar, büyük devletlerin Balkanlar üzerindeki nüfuz mücadelesini artırdı. Özellikle Sırbistan’ın güçlenmesi, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nu rahatsız etti ve bu durum I. Dünya Savaşı’nın çıkışına katkı sağladı.

---

Özet Tablosu: Balkan Savaşları

Savaş	Tarihler	Taraflar	Sonuçlar
I. Balkan Savaşı	8 Ekim 1912 – 30 Mayıs 1913	Osmanlı ↔ Bulgaristan, Sırbistan, Yunanistan, Karadağ	Osmanlı büyük toprak kayıpları yaşadı; Arnavutluk bağımsız oldu.
II. Balkan Savaşı	29 Haziran – 10 Ağustos 1913	Bulgaristan ↔ Yunanistan, Sırbistan, Karadağ, Romanya, Osmanlı	Bulgaristan toprak kaybetti; Osmanlı, Edirne’yi geri aldı.

---